Tutorial 'Examentraining'

Een examentraining geven is een fijne manier om leerlingen laagdrempelig en snel voor te bereiden op hun eindexamen.

Als nieuwe examentrainer kan je onzeker zijn over wat je allemaal kan en mag aanbieden tijdens een training en welke hulpmiddelen je kan gebruiken.  In deze tutorial leggen we stap voor stap uit hoe je te werk gaat en geven we je volop tips om een leerling optimaal te begeleiden tijdens een examentraining.

Stap 1: Je eerste match!

Gefeliciteerd, je hebt een eerste match in je mailbox ontvangen! Zo’n mail ziet er als volgt uit:

Je kunt nu zien om wie het gaat, in welk leerjaar de leerling zit, op welk niveau hij of zij onderwijs volgt en voor welk vak de examentraining is aangevraagd.

Bv. Een leerling uit 5 Havo wil een examentraining voor het vak natuurkunde.

In het opmerkingenveld is door de leerling al aangegeven op welke voorkeursdagen en tijden een leerling de examentraining wil volgen. Kijk direct even of dit een match is met jouw eigen mogelijkheden.

Na ontvangst van de mail, leg je contact met je leerling om 3 data af te spreken. Dit kan via mail, waarbij je de ouders in de cc zet maar telefonisch/app werkt het vaak sneller en prettiger. We vragen je om zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen 3 werkdagen contact op te nemen.

Vind je de match toch niet de juiste en kun/wil je deze leerling niet begeleiden?

Antwoord dan binnen 3 dagen op de mail met de reden waarom je de examentraining niet op kunt pakken.

 

Tip: tijdens het eerste contact kan je eventueel al navragen welke onderdelen de leerling moeilijk vindt en graag behandeld wil hebben. Zo heb je alvast wat voorkennis.

Stap 2: Het kennismakingsgesprek

Voor de eerste bijeenkomst heb je iets langer de tijd dan voor de overige bijeenkomsten. Het eerste half uur tot uur van deze bijeenkomst gebruik je als een soort intake. Je maakt kennis met de leerling én je krijgt helder wat de hulpvragen van je leerling zijn. Daarnaast maak je duidelijke afspraken over het verdere verloop van de training en spreek je verwachtingen naar elkaar uit.

Mogelijke afspraken die je maakt zijn bijvoorbeeld:

  • Dagen en tijden waarop de volgende training plaatsvinden.
  • Het meenemen van de juiste materialen.
  • Het houden van pauzes wanneer en waar.
  • Het uitwerken van thuisopdrachten.
  • Het opsturen van materialen via mail naar jou als trainer indien nodig.
  • De aandachtsgebieden waar aan gewerkt gaat worden.
  • Wat te doen bij ziekte en wanneer het ingehaald wordt.
  • etc.

 

Tip: Dit extra eerste uur kan je deels ook gebruiken om materialen te verzamelen en jezelf voor te bereiden. De training bestaat in totaal uit 3 bijeenkomsten van 3 uur waarbij je 1 uur extra de tijd hebt hiervoor. Jij bepaalt zelf hoeveel tijd je van dat ene uur besteedt om met de leerling gaat zitten.

Stap 3: De quickscan

Na het kennismakingsgesprek en het maken van afspraken, laat je de leerling starten met het maken van een quickscan voor het gekozen vak. Deze quickscan geeft aan waar bij de leerlingen nog moeilijkheden zitten. Dit geeft jou de mogelijkheid om hierop in te zoomen.

Een quickscan voor het gekozen vak vind je  hier: Quickscan | Examenbundel

 

Tip: Terwijl de leerling bezig is met de quickscan, kan jij alvast materialen zoals filmpjes, uitleg, oefenopgaven etc. opzoeken op het internet of kopieën maken van het boek of de uitwerkingen van de leerling. Op het hoofdkantoor waar de training plaatsvindt kan je altijd printen en kopiëren.

 

Tip: Om inzicht te krijgen of jij zelf de stof nog goed beheerst kan je van tevoren zelf ook even een quickscan doen. Dan weet je wat er gevraagd wordt in een examen en kan jij je hierop eventueel alvast voorbereiden.

 

Als de leerling klaar is met het invullen van de quickscan gaan jullie deze samen bekijken en bespreken. Hierna maak je samen een plan voor de komende bijeenkomsten. Voor jou is nu duidelijk waar de aandachtsgebieden liggen

Stap 4: Tips examentraining

Dan ben je nu eindelijk toe aan het geven van de examentraining! Nu denk je misschien:

Wat als ik niet de juiste kennis heb?
Wat als ik geen antwoord weet op de gestelde vragen?
Wat als ik denk dat ik niet helemaal de juiste persoon ben om deze leerling vooruit te helpen?

Wees gerust!  Onze ervaring leert dat je niet alle kennis actueel en direct paraat hoeft te hebben en dat je even tijd nodig hebt om aan elkaar te wennen!

Het is eigenlijk gewoon een kwestie van doen, luisteren naar de leerling en samen zoeken naar antwoorden. Je hoeft niet op iedere vraag een direct en correct antwoord te hebben.

 

Om te beginnen een aantal algemene tips:

 

 

  • Ga beiden op een plek zitten waar een whiteboard aanwezig is en hou je aan de RIVM-maatregelen (mondkapje, tussenscherm, 1,5m hanteren waar mogelijk). Zorg ervoor dat je de materialen die je nodig hebt bij de hand hebt en weet wat je gaat doen.
  • Geef liever niet te veel uitleg in één keer; daarmee kun je de leerling overdonderen. Vraag regelmatig of de leerling wil herhalen of in eigen woorden kan uitleggen wat is geleerd. Zo check je direct of de stof beheerst wordt en waar de hiaten nog liggen.
  • Werk visueel; Vaak blijft de uitleg dan beter hangen. Probeer tijdens je uitleg dus ook iets visueel te doen. Toon een website, maak een schema of tekening, schrijf de belangrijkste zaken op het whiteboard.
  • Laat de uitleg niet té lang duren. Het is heel intensief, zowel voor de leerling als voor de examentrainer. Houd minimaal één korte pauze tijdens de training.
  • Wissel opdrachten maken af met het geven van uitleg. In de tijd dat de leerling actief bezig is, kan jij nieuwe stof opzoeken, opgaven nakijken of maken.
  • Moedig de leerling aan, coach en geef  positieve feedback op het leerproces en de leerinhoud. Vul vooral niet zelf in en geef voldoende denktijd. Mocht het lang duren, dan kun je een tip geven (denk hierbij aan denktijd van 5 seconden, daarna een tip en dan nog eens 5 seconden denktijd). Hou er vooral de vaart in door je eigen enthousiasme.
  • Vraag tegen het einde van de bijeenkomst hoe de leerling de bijeenkomst gevonden heeft en evalueer op het leerproces en de leerinhoud. Benoem vervolgens wat je de volgende keer wilt gaan doen en welke thuisopdrachten je meegeeft.
  • En bovenal: hou het gezellig! Een kopje thee erbij of een koekje kan best. Maak een grapje tussendoor. Het is de bedoeling dat de leerlingen zich veilig voelen en dat ze geen extra werkdruk ervaren.

Bovenstaande tips kunnen je helpen, maar er zijn geen ‘gouden regels’. Door ervaring word je wijs, en je hoeft echt niet aan alles te denken!

Stap 5: De examentraining

Hoe ziet het geven van zo’n examentraining er dan nu echt uit?

Nadat je samen met de leerling een globale planning hebt gemaakt voor de komende bijeenkomsten kan je gaan starten.  Meestal start je met een stukje uitleg over de onderwerpen die de leerling moeilijk vindt. Pak het boek van de leerling erbij en ga het hoofdstuk/onderwerp samen met de leerling doornemen terwijl jij alle stof nog eens op een duidelijke manier uitlegt. Gebruik hierbij visuele ondersteuning. Na de uitleg van een onderwerp, laat je de leerling oefenen met opgaven uit het boek of van internet.

Je kan je uitleg ondersteunen m.b.v. filmpjes, tekeningen, schema’s etc.

Tips:

  • Examenopgaven en extra uitleg van lesstof zijn via internet gemakkelijk te vinden door in google het vak in te typen met het woord “oefenopgaven” of “examenopgaven”.
  • De site met alle oefenexamens is: examenblad.nl
  • Wissel af in werkvormen. Na uitleg laat je de leerling zelf één of meerdere opgaven maken. Na het zelfstandig werken ga je de opgaven met de leerling nabespreken zodat de leerling leert van zijn fouten. Hierna volgt weer een stukje uitleg etc. etc.
  • Geef een huiswerkopdracht mee aan de leerling. Zorg dat de leerling bijvoorbeeld een oefenexamen thuis heeft gemaakt. Deze kan je dan samen in de volgende bijeenkomst nabespreken en het maken van het oefenexamen gaat niet van de tijd af die jullie samen hebben.

Zorg dat jij weer een uitleg of opdracht voorbereidt in de tijd dat de leerling opdrachten maakt. Zo kan je steeds direct door.

Stap 6: De afronding

Aan het einde van de bijeenkomst bespreek je nog even met de leerling wat hij/zij van debijeenkomst vond en wat hij/zij geleerd heeft. Vraag bijvoorbeeld of de verwachtingen overeen kwamen met de werkelijkheid.

Is dit niet het geval, bespreek dan wat je de volgende bijeenkomst anders zou kunnen doen en wat daarvoor nodig is van beide kanten.

Bekijk het plan voor de komende 2 bijeenkomsten en stel indien nodig bij. Het plan is een richtlijn en hier kan gedurende de training vanaf geweken worden als andere onderwerpen meer aandacht vragen.

Zorg nog even dat de afspraak voor de volgende bijeenkomst bij beiden duidelijk is en rond het dan af.